Türk İdare Tarihi Final Ders Notları

Osmanlı yönetim kurumlarında gerileme 16. yüzyıl yarısından sonra başlamıştır. Osmanlıda 18. yüzyıldan itibaren ise merkezileşme eğilimi artmıştır. Türk idare tarihi final ders notları, Osmanlı devlet teşkilatı içinde idare kısmında en köklü değişim 2. Mahmud döneminde yaşanmıştır. Yeniçeri Ocağını 2. Mahmud kaldırmıştır. Yeniçeri ocağının yerine Asakiri Mansurei Muhammediye adında düzenli ordu kurmuştur.

2. Mahmud döneminde iç işler için dahiliye, dış işler için ise hariciye nezaretleri kurulmuştur. 1839 yılında Ticaret Nezaretinin kurulmasıyla Osmanlı kabinesinin yapı taşları oluşturulmuştur.

Tanzimat Fermanı 1839 yılında ilan edilmiştir.

Meclisi Valayı Ahkamı Adliye, Tanzimat’tan sonra oluşturulmuştur. Bu kurumun en önemli görevi kanun hazırlamak ve suç işleyen üst düzey memurları yargılamaktır.

Şurayı Devlet ve Divanı Ahkamı Adliye 1. Meşrutiyete kadar kuvvetler ayrılığı yolunda en büyük değişikliği yaşamıştır. Şurayı Devlet yasama gücünü tek başına kullanmış, Divanı Ahkamı Adliye ise yargı alanında en düzeyde yer almıştır.

1876 yılında 2. Abdülhamid tarafından Osmanlı’nın ilk anayasası Kanuni Esasi ilan edilmiştir.

Osmanlı Devletinde ilk nüfus sayımı 2. Mahmud tarafından 1830 yılında yaptırılmıştır.

Türk İdare Tarihi Final Ders Notları Net Bilgiler

• Divan-ı Humayun hukuki niteliğini tam olarak Fatih Kanunnamesi ile şekillendirmiştir.
• Eski Türklerde tiginlerin idare sanatında tecrübe kazandıkları mevki Başbuğluk mevkisidir.
• Osmanlı Devleti taşrasında modern belediyelerin kurulmasını ilk kez gündeme getiren düzenleme 1864 Vilayet Nizamnamesidir.
• Osmanlı Devleti’nin ilk resmi vakanüvisi Mustafa Naima Efendi’dir.
• Osmanlı Devletinde nezaretlerin kurulması 2. Mahmud döneminde başlamıştır.
• Tanzimat döneminde verginin adil bir şekilde toplanması amacıyla 1840 yılında Muhasıllık Meclisi kurulmuştur.
• 1859 yılında yönetici yetiştirmek amacıyla kurulan ve 2. Abdülhamid döneminde büyük gelişme gösteren okul Mektebi Mülkiye olmuştur.
• Muharrem Kararnamesi ile Osmanlı Devletinin yarı sömürge haline gelmesine sebep olmuştur.
• 2. Abdülhamid döneminde, saray ile nezaretler arasında yapılan tüm yazışmaları yapan ofis Başkitabet Dairesi ofisidir.
• Tanzimat Fermanı’na etki eden düşünce Osmanlıcılık düşüncesidir.
• Koordinasyon Bakanlığı, Adnan Menderes Hükümeti döneminde kurulmuştur.
• Ahmet Rıza, pozitivizmi benimseyen, Paris’te Meşveret adlı gazeteyi çıkaran Jön Türk lideridir.
• Osmanlı’da vilayet encümeni vilayet bütçesini incelemek ve harcamaları denetlemekle görevlidir.
• Sicili Ahval İdaresi 2. Meşrutiyet döneminde memurların iş hayatlarına dair her türlü gelişmeyi kayıt altına alan birimdir.
• Meclis hükümeti sisteminde bakanlar meclis tarafından tek tek seçilirdi.
• Çağrı Bey’im oğlu Kavurd tarafından İran’ın güneyinde kurulan ve 1187 yılında Oğuzlar tarafından yıkılan devlet Kirman Selçuklu Devleti’dir.
• Osmanlı Devletinde yeniçerilere yay, kılıç gibi savaş malzemeleri tedarik eden görevlilere Cebeci denir.
• Türklerin kurduğu ilk siyasal örgütlenme Hunlar olmuştur.
• Yönetimin kral ve parlamentonun elinde toplandığı yönetim şekli westminster olarak adlandırılır.
• 2. Abdülhamid döneminde Osmanlı vatandaşları ile yabancı vatandaşlar arasındaki sorunları Umur-ı Hukuk-i Muhtelite Kalemi incelerdi.
• 2. Abdülhamid islamcılık akımını desteklemiştir.
• 2. Abdülhamid döneminde paşakent olarak adlandırılan semtin ismi Nişantaşıdır.
• 1871 İdare-i Umumiye-i Vilayet Nizamnamesi ile ilk defa Osmanlı Devletinde vali Muavinliği tesis edilmiştir.
• Osmanlı Devletinde hariciye nezareti Reisülküttab makamında gerçekleştirilen reform üzerine kurulmuştur.
• 2. Meşrutiyet döneminde ilk ittihatçı hükümet Mahmut Şevket Paşa Hükümetidir.

Türk İdare Tarihi Final Ders Notları Net Bilgiler 2

• Devletin gelir ve giderlerini denetleyen ve usulsüzlük üzerine sorgu hakimi gibi çalışan kurum Sayıştay’dır.
• Türkiye’de Cumhuriyetin ilanı ile kabine sistemine geçilmiştir.
• Mekteb-i Maarif-i Adliye, merkezin ihtiyacı olduğu nitelikli devlet adamlarının yetiştirilmesi amacıyla kurulup, öncelikli olarak memur çocuklarının eğitime alındığı kurumdur.
• Vergiye tabi olan askeri seçkinler dışında kalan Müslüman veya gayrimüslim tebaaya Osmanlılarda Reaya denir.
• Karaca Hisar, Osmanlıların ilk fetih yaptıkları yerlerden biri olup devlet teşkilatının temelleri burada atılmıştır.
• Yusuf Has Hacip’in “Kutadgu Bilig” adlı eserinde Karahanlı hükümdarı Köni Han’dır.
• Osmanlı Devletinde eyaletin en yüksek rütbeli yönetici sıfatı ile padişahın yürütme gücünü temsil eden makan Beylerbeyi makamıdır.
• Yeniçeri Ocağı 2. Mahmud döneminde kapatılmıştır.
• Şurayı Devlet belediye organları arasında yaşanabilecek anlaşmazlıkları çözen kurumdur.
• 2. Meşrutiyet ilanından sonra Kanuni Esasi değişiklikleri, 31 Mart İsyanı olayından sonra hızlandırılmıştır.
• Taşradaki ayrılıkçı hareketlerin sona erdirilmesi amacıyla 1913 Vilayet Kanunu çıkarılmıştır.
• Osmanlı Devleti, Tanzimat Fermanı ile birlikte geleneksel yapıdan, yeni bir hukuk ve devlet anlayışına yönelmiştir.
• Muhasıllık sistemi, İltizam sisteminin yerine kurulmuştur.
• Tahvil Kalemi, üst düzey memurların maaşlarının düzenlenmesi ile ilgilenir.
• Kont Ostrorog’ın müşavir olarak bulunduğu ve onun başkanlığında Osmanlı hukuk metinlerinin gözden geçirildiği nezaret Adliye ve Mezahip Nezareti‘dir.
• Osmanlı Meclis-i Vükelası günümüzde Bakanlar Kuruluna denk gelir.
• Barem kanunu ile katsayı ve gösterge ilkeleri personel rejimine dahil edilmiştir.

Türk İdare Tarihi Güz Dönemi Ders Notlarına ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.