İşlemci Nedir? Çeşitleri Nelerdir? Ne İşe Yarar?

İşlemci Nedir?

İşlemci bir anakart üzerinde bulunan merkezi işlem birimidir. İşlemciler bilgisayarlardan televizyonlara, tabletlerden telefonlara bir çok alanda kullanılır. Özellikle son zamanlarda yani bu yazının yazıldığı sene olan 2017 yılında yapay zeka işlemcileride piyasada yerini almaya başladı. Yazımızın özüne dönersek, işlemci sistem üzerinde verilen komutları işlemekle görevli olan birimdir. İşlemci nedir, bu işlemci ne neler yapar, işlemciye neden ihtiyaç duyulur gibi soruları kendi kendinize soruyorsunuzdur. Tüm bu soruların cevaplarını da başlıklar altında sunacağız.

İşlemci Nedir Çeşitleri Nelerdir?

İşlemci sistem üzerinde verilen komutları sırasıyla yerine getiren birimdir. İçerisinde milyarlarca transistör barındırır. Günümüzde işlemciler 14nm (nanometre) düzeyinde üretilmektedir. Nanometre düzeyi küçüldükçe işlemci hızında artış, enerji tüketiminde ise düşüş meydana gelir. Bunun sonucunda ise uzun giden şarj sürelerine karşılık daha az gelen elektrik faturası da bariz olarak anlaşılabilecek artılarıdır. İşlemciler yaşantımız içerisinde kullandığımız cep telefonlarından, televizyonlara, bilgisayarlara, tabletlere, akıllı ev aletlerine, buz dolapları, arabalar vs. şeklinde işlemci sahibi cihazlara pek çok örnek verilebilir. İşlemci çeşitleri mobil işlemciler, masaüstü işlemcileri ve yapay zeka işlemcileri olarak 3 ana alt parçaya ayırabiliriz.

İşlemci Çeşitleri;

Masaüstü İşlemcileri: Masaüstü işlemcileri ofis, gündelik, oyun ve yüksek performans sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Günümüzde masaüstü işlemcisi üreten INTEL ve AMD olarak iki büyük firma vardır. Yüksek performans sahibi işlemcilere örnek vermek gerekirse Intel tarafında 8700K ve AMD tarafında ise Ryzen 1800x modeli örnek olarak gösterilebilir.

Mobil ve Dizüstü İşlemciler: Mobil ve dizüstü işlemciler yüksek pil ömrü sunabilmek adına düşük güç tüketimi karşılığında yüksek performans vermeyi amaçlar. Günümüzde mobil sektörde işlemci üreten en büyük firma QUALCOMM’dur. Dizüstü sektörünün işlemci piyasasında ise yukarıda söylediğimiz INTEL ve AMD isimli işlemci firmaları varlığını yine bu alanda da göstermektedir.

Yapay Zeka İşlemcileri: Yapay zeka işlemcileri son yıllarda hızla ön plana çıkmaktadır. Bu alanda işlemci üreten firmalara Google ve INTEL örnek olarak gösterilebilir. Yapay zeka işlemcileri, öğrenmeye yönelik üretilen işlemcilerdir. Örnek vermek gerekirse yapay zeka işlemcileri, kişinin gerçekleştirdiği işlemleri aklında tutarak ve kişinin günlük yaşamda gerçekleştirdiği işlemleri kendisi otomatik olarak gerçekleştirmeye başlar ve kullanıcının yükünü hafifletmeye yardım sağlar.

İşlemci Nedir Ne İşe Yarar?

İşlemci ne işe yarar konusunda yukarıda genel bir bilgi vermiştik, bu başlık altında daha geniş bir açıklama ile işlemcinin ne işe yaradığını ele alalım.

İşlemci kullanıcı üzerinden gönderilen komutları yerine getiren birimdir. Bilgisayarlarımızda gerçekleştirdiğimiz işlemcilerin hepsi ilk önce işlemciye komut olarak gönderilir sonrasında işlemci bu komutları yerine getirir. Sıkıştırılmış klasörden bir dosya çıkarırken, internete girerken, oyun oynarken her daim işlemci güç sarf eder. Güçlü olan işlemciler verilen işlemi daha sürede yerine getirebilirken, aynı anda birden fazla işlemde gerçekleştirebilirler. İşlemciler tek çekirdek, çift çekirdek, dört çekirdek, sekiz çekirdek, 16 çekirdek vs. şeklinde giderek güçlenirler. Fazla çekirdeğe sahip işlemciler aynı anda birden çok işlemi daha kısa sürede yerine getirebilirler.

Yüksek performanslı işlemciler render diye tabir edilen video düzenleme, grafik modelleme işlemlerini sıradan işlemcilere oranla çok ciddi süre farklı ile daha önde bitirir. Sıradan bir işlemcinin yapacağı bir render işlemi 10 saat sürüyorsa yüksek performanslı işlemci aynı işi 10 dakika kadar bir sürede bitirebilir. Bu durumda görüyoruz ki ne kadar yüksek işlemci gücüne sahip bir cihaza sahip olursak, o denli zaman tasarrufu ve yüksek kararlılık sunar.