BİYOGRAFİ NEDİR? NASIL YAZILIR?
Biyografi Nedir?
Konu alınan bir kimsenin hayatını başından sonuna kadar özet geçmeye denir. Kişinin hayatını,öğretim gördüğü okulları,yaptığı veya yazdığı eserleri ve kişiliğini ele almak üzere bir çok konuyu yazıya dökülerek anlatımına biyografi denir. Eski zamanlar da yazılan biyografilere ise “Tercüme-i Hal denilirdi. Biyografiler genellikle yaptıklarıyla akılda kalan eserleriyle dünyamız hayatına katkı sağlayan kişileri konu alır ve bu konuları gelecek nesile aktarmak için kullanılır. Biyografi Nedir? Bu bir nevi hayatımıza katkı sağlayan kişilerin belgeseli olarak ta görülebilir.
Dünya Edebiyatında ise biyografi ölen kişinin yaşamını, eserlerini anlatıp öven mezar yazıları cenaze önü konuşmaları ilk örnekleri gösteriliyor. Biyografi türünün ilk büyük örneğini Yunan Plutarkos vermiştir. İlk eseri ise Romalıları konu aldığı “Hayatlar”dır. 20. yüzyıla kadar yazılan biyografilerde kişinin hayatını, eğitimini ve ahlaki özellikleri ele alınıyordu fakat 20. yüzyılda başlayan modern biyografide ise ilk nesnel bir yaklaşım görülmüştür.
Bizim yerli edebiyatımız da ise bizi ilk biyografiyle tanıştıran kişi 16. yy’da “Mecalis’ün-Nefais” isimli eseriyle Ali Şir Nevai’dir.
Biyografi Nedir? Nasıl Yazılır?
BİYOGRAFİ ÖRNEĞİ
Mustafa Kemal Atatürk 1881 yılında Selanik’te hayata gözlerini açmıştır. Babası Ali Rıza Bey, Annesi Zübeyde Hanım’dır. Eğitim yıllarına Mahalle Mektebinde başlayıp Şemsi efendi Okulunda devam ettirip ortaokul eğitimine ise Selanik Mülkiye Rüştiyesi ve Selanik Askeri Rüştiyesinde görmüştür. Hayatında önemli yer edinen lise yıllarını Selanik Askeri İdadisinde geçirmiştir. Harp okulu ve Harp akademisinden ise üniversite mezuniyetini elde etmiştir. Kemal ismini 1893 yılında matematik öğretmeni tarafından alan Mustafa’nın ismi Mustafa Kemal olmuştur.
Edindiği askeri bilgilerle ülkemizin birçok savaş cephelerinde askerlerimize liderlik eden Atatürk kısa sürede ismini cephelerden gelen başarı öyküleriyle tüm dünyaya duyurmuştur. 1.Dünya savaşı nihayete erdiğinde Mondros Ateşkes antlaşması ile topraklarımız paylaşılacaktı. Mustafa Kemal Atatürk duruma müdahale ederek 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak milli mücadelenin başlangıç zamanının geldiğini belirterek Havza ve Amasya Genelgelerini yayınlamıştır. Sivas ve Erzurum kongrelerini toplayan Mustafa Kemal Atatürk Sivas Kongresinden hemen sonra İstanbul hükümeti tarafından Temsil Heyetini devlet önünde tanımış sayıldı.
23 Nisan 1920 tarihinde TBMM’nin açılmasına liderlik eden Atatürk Meclis tarafından başbakan ilan edilmiştir. 1 yıl aradan sonra bu sefer meclisimiz tarafından 5 Ağustos 1921’de Başkomutan ilan edilmiştir. Görevlerini layığıyla yerine getiren Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk 10 Kasım 1938 de dünyaya gözlerini yummuştur. Fakat arkasında koskoca bir başarı tarihi bırakmıştır. Her ne kadar vefat etmiş olsa bile arkasında onunla gurur duyacak bir halk da bırakmıştır. Getirdiği demokrasiyle, kanunlarla, yeniliklerle günümüz Türkiye’sinde büyük bir paya sahiptir.
Biyografiyi roman tarzında işleyen yazılara ise “Biyografik roman” denir.
Biyografik Roman:
Roman, hikaye gibi tahkiye kurgusu içerisinde olay anlatımı gibi kişiyi bir kahraman gibi başrol göstererek sunulmasına Biyografik Roman denir. Kişinin ruhsal ve fiziksel özelliklerini ayrıntılı vererek okuyan kişinin hafızasında canlanması planlanır. Buna örnek olarak Oğuz ATAY’ın “Bir Bilim adamının Romanı” adlı eseri de en güzel örneklerden birisi olarak gösterilebilir.
